Bỏng là một tai nạn thường gặp, nếu bỏng không được xử trí đúng cách sẽ là nguyên nhân gây ra những di chứng hoặc thậm chí tử vong.
Dân gian từ xưa đã lưu truyền lại rất nhiều bài thuốc chữa bỏng vô cùng hiệu quả từ những dược liệu rất dễ kiếm xung quanh ta.
Nhưng trước khi quyết định dùng bất kỳ bài thuốc hay phương pháp chữa trị nào, ta cần phải đánh giá mức độ nghiêm trọng của vết bỏng. Phải kể đến đầu tiên là cấp độ bỏng.
Bỏng có diện tích da rộng và càng sâu thì mức độ bệnh càng nặng. Bỏng nặng cần phải nhập viện điều trị và trường hợp nhẹ có thể điều trị tại nhà. Việc đánh giá dựa chủ yếu vào độ sâu và diện tích của vết bỏng.
Bỏng độ 1: là dạng nhẹ, bỏng bề mặt, thường chỉ là bỏng ngoài da, hay còn gọi là bỏng biểu bì và diện tích da bị bỏng nhỏ hơn 10%.
Bỏng độ 2: là loại bỏng thường xảy ra ở lớp dưới da, vùng da bị bỏng sẽ đỏ ửng và phồng rộp lên với những vết bỏng hay hình thành các túi bỏng nước, kèm theo cảm giác đau rát và diện tích da bị bỏng nhỏ hơn 20%.
Bỏng độ 3: là bỏng nặng nguy hiểm, tổn thương bao gồm toàn bộ các lớp bên dưới da. Cả lỗ chân lông, tuyến mồ hôi hay thậm chí các lớp mỡ dưới da, gân cơ đều bị phá huỷ.
Có một cách tính diện tích da bị bỏng đơn giản là dùng bàn tay để ước tính diện tích, nếu vết bỏng to khoảng bằng một bàn tay 5 ngón khép lại, thì tương đương bằng 1% diện tích da của mỗi người đó.
Bỏng độ 2, trên 10% ở trẻ em và 20% ở người lớn được coi là bỏng nặng, có thể gây ra các biến chứng như choáng do đau, nhiễm trùng. Bỏng độ 1 và 2 nếu ở thể nhẹ cũng có thể điều trị tại nhà.
Bỏng sâu có thể gây vết thương hở mạn tính
Việc đánh giá đúng mức độ bỏng sẽ giúp đưa ra cách xử lý phù hợp
Nếu vết bỏng xảy ra ở mặt, vùng háng, mông hay giữa các khớp thì tốt nhất nên đến bác sĩ để được chăm sóc cẩn thận. Bỏng độ 3 cần được nhập viện cấp cứu và điều trị bởi các bác sĩ chuyên khoa.
Yêu cầu đối với các loại dược liệu chữa bỏng
Khi dùng 1 loại dược liệu nào để để điều trị tại chỗ vết bỏng phải đạt được những yêu cầu sau:
- Không gây đau, xót hoặc gây ít đau, xót khi đắp tại chỗ vết thương, vết bỏng (Bệnh nhân có thể chịu đựng được).
- Không kích thích gây độc hại tại chỗ, không gây ảnh hưởng xấu đến quá trình tiến triển của vết thương, vết bỏng.
- Trong khi đắp thuốc tại vết bỏng, thuốc không gây độc hoặc ảnh hưởng xấu đến các cơ quan nội tạng hoặc toàn thân.
- Không làm cản trở đến chức năng vận động của các chi.
- Thuận lợi về phương pháp điều trị, sử dụng được dễ dàng, giá thành rẻ.
- Quá trình điều trị phải đạt được những công hiệu nhất định trong các yêu cầu điều trị tại chỗ đối với vết bỏng.
- Thời gian tác dụng tại chỗ đối với vết bỏng phải dài.
- Bài thuốc chữa bỏng từ dân gian đảm bảo khoa học
- Làm khô bề mặt vết bỏng
- Dùng dược liệu chứa tannin với tác dụng làm đông dịch vết thương, kết tủa protein và làm se khô niêm mạc tạo thành một màng vảy.
Cụ thể: lá sim (dưới dạng cao đặc), vỏ cây xoan, trà (nước sắc đặc), lá tràm (cao hoặc nước tắm).
Cao khô hoặc bột được bôi lên vết bỏng sau khi đã xử lý vô khuẩn (rửa sạch, cắt bỏ vòm các nốt phồng, rửa vô khuẩn, thấm khô). Huyết tương thoát ra sẽ kết hợp với thuốc tạo thành một lớp màng che phủ vết thương. Khi khô, màng sẽ tự bong, không làm cản trở vận động của người bệnh. Đây là phương pháp hở không cần băng, giảm đau đớn cho người bệnh và không có mùi hôi. Thời gian khỏi bệnh được rút ngắn đi từ 2 – 5 ngày.
Lá trà chứa nhiều tannin có tác dụng làm se khô bề mặt vết bỏng
Lưu ý, biện pháp này không dược dùng cho các bỏng sâu, bỏng nhiễm trùng, bỏng vùng tầng sinh môn, đầu, mặt, cổ, khớp. Với các vết bỏng ở chu vi cánh, cẳng tay và chân, không nên bôi thuốc vòng quanh vì khi khô sẽ tạo thành garrot tĩnh mạch (ngăn trở lưu thông máu tĩnh mạch).
Làm rụng mô hoại tử
Nghệ: Từ xưa đến này, củ nghệ được xem như một loại dược liệu có tác dụng kích thích tái tạo mô, làm nhanh liền sẹo, có tác dụng kháng khuẩn, loại trừ mô hoại tử. Dùng củ nghệ hoặc nước ép củ nghệ bôi vào vết bỏng. Nghệ được biết đến với công dụng kích thích tái tạo mô mới tại vết thương
Mã đề: Có tác dụng loại trừ tổ chức hoại tử, kích thích tái tạo tổ chức hạt, ức chế sự phát triển của tụ cầu vàng, ít tác dụng với trực khuẩn mủ xanh. Dùng dưới dạng cao hoặc thuốc mỡ để bôi, nước ép để rửa.
Quả dứa xanh: Có tác dụng làm rụng các hoại tử do tác dụng của bromelin.
Băm nhỏ hoặc giã ép lấy nước, đắp liên tục lên vết thương.
Mủ đu đủ: Dùng băng gạc thấm ướt bởi dung dịch 2 – 10% đắp lên vết bỏng làm rụng các hoại tử do tác dụng phân hủy của papain. Lưu ý làm ướt băng liên tục.
Ức chế vi khuẩn
Lá mỏ quạ (Cudranis tricuspidata bureau): sắc lấy nước thoa lên vết bỏng, có tác dụng ức chế vi khuẩn và kích thích mô hạt. Dùng lá mỏ quạ để ức chế vi khuẩn xâm nhập lên vết bỏng
Cây sến: dùng dưới dạng thuốc mỡ Maducin, có tác dụng ức chế trực khuẩn mủ xanh, tụ cầu vàng, E. Coli, Proteus.
Vàng đắng: có hoạt chất là berberin, có tác dụng với tụ cầu, Proteus, Enterobacter. Sắc lấy nước ở nồng độ 0,2%, dùng gạc đắp lên vết thương bỏng.
Sài đất: dùng 100g cây tươi giã nát với một ít muối ăn, thêm 100ml nước dun sôi để nguội, vắt lấy nước chia 2 lần uống trong 24 giờ, bã dùng đắp lên vết bỏng.
Tái tạo biểu mô
Rau má: dùng tươi giã vắt lấy nước uống, có tác dụng tốt trong quá trình tổng hợp mô liên kết. Giúp phòng và chữa sẹo phì đại, sẹo lồi.
Dầu mù u: có tác dụng ức chế vi khuẩn và giúp tăng quá trình sinh mô hạt mới.
Nghệ: tái tạo mô hạt tốt.
Mật ong: có tác dụng tốt đến quá trình tái tạo vết bỏng.
Việc bỏng có thể xảy ra với bất cứ ai, ở bất cứ đâu. Do đó, để thuận tiện và an toàn bạn nên trang bị cho tủ thuốc gia đình một sản phẩm hỗ trợ trị bỏng.
Dung dịch hỗ trợ vết thương Hedar sử dụng hiệu quả cho vết bỏng – Giảm đau rát, ngừa viêm, nhanh lành vết thương và hạn chế để lại sẹo.
Trên đây là bài tổng hợp những kinh nghiệm trong việc điều trị bỏng đúc kết từ y học cổ truyền. Để ứng dụng dược liệu chữa bỏng mức độ nhẹ tại nhà đạt kết quả tốt, bạn phải thật cẩn trọng trong việc mua nguyên liệu đúng, phải lưu ý đảm bảo vệ sinh vết bỏng, khi nấu thuốc, dụng cụ bào chế thuốc bôi ngoài phải đảm bảo sạch sẽ, vô trùng. Người bệnh cần ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, đủ chất đạm giúp mau lành vết thương và bệnh nhân sớm hồi phục sức khỏe.
Tổng hợp nguồn Internet