Y học cổ truyền Trung Hoa là gì?

Y học cổ truyền Trung Hoa (Trung y) là một hệ thống y tế hoàn chỉnh đã được sử dụng để chẩn đoán, điều trị và ngăn ngừa bệnh tật trong hơn 2.000 năm. Trung y dựa trên niềm tin vào âm và dương, được định nghĩa là những năng lượng đối lập nhau, chẳng hạn như đất và trời, mùa đông và mùa hè, hạnh phúc và nỗi buồn. Khi âm dương cân bằng, bạn sẽ cảm thấy thư thái và tràn đầy sinh lực. Tuy nhiên, mất cân bằng âm dương sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của bạn.

Trung y sĩ cũng tin rằng có một sinh lực hay năng lượng, được gọi là khí, trong mỗi cơ thể. Để âm dương được cân bằng và cơ thể khỏe mạnh thì khí phải được cân bằng và lưu thông tự do. Khi có quá ít hoặc quá nhiều khí ở một trong các đường dẫn năng lượng của cơ thể, được gọi là kinh tuyến, hoặc khi dòng khí bị tắc nghẽn, nó sẽ gây ra bệnh tật.

Mục tiêu cuối cùng của điều trị Trung y là cân bằng âm dương bằng cách thúc đẩy dòng khí tự nhiên. Trong một phép so sánh thú vị, thường được dùng để giải thích bản chất của khí là “khí được mô tả như gió trong cánh buồm, chúng ta không nhìn thấy gió trực tiếp, nhưng chúng ta nhận biết được sự hiện diện của nó khi nó lấp đầy cánh buồm”

Lịch sử hình thành của Trung y

Những tác phẩm đầu tiên về Trung y có từ năm 200 trước Công nguyên. Thuốc thảo dược và châm cứu, bao gồm lý thuyết, thực hành, chẩn đoán và điều trị, đã được ghi lại trong các văn bản cổ điển của Trung Quốc và được hoàn thiện qua nhiều thế kỷ.

Trung y đã tồn tại ở châu Á trong nhiều thế kỷ. Những người nhập cư Trung Quốc đã thực hành Trung y ở Hoa Kỳ từ giữa thế kỷ 19, nhưng sự tồn tại của nó không được nhiều người Mỹ biết đến cho đến trước năm 1971. Năm đó, phóng viên James Reston của New York Times, người đang ở Trung Quốc đưa tin về chuyến đi của cựu Tổng thống Nixon, đã phải phải phẫu thuật ruột thừa khẩn cấp. Sau ca phẫu thuật, anh được châm cứu để giảm đau, và những câu chuyện của anh về trải nghiệm này với Trung y đã khiến công chúng mê mẩn. Kể từ đó, Trung y đã trở thành một loại thuốc thay thế chính thống được áp dụng trên toàn thế giới.

Trung y hoạt động như thế nào?

Bệnh tật, những thay đổi trong dòng khí bình thường khiến âm và dương mất cân bằng, được cho là có ba nguyên nhân chính: yếu tố bên ngoài hoặc môi trường, cảm xúc bên trong của bạn và các yếu tố lối sống, chẳng hạn như chế độ ăn uống. Thông qua việc sử dụng các phương thức trị liệu, Trung y kích thích cơ chế chữa bệnh của chính cơ thể. Các phương pháp thực hành thường được sử dụng trong Trung y bao gồm:

• Châm cứu và bấm huyệt
• Đốt ngải cứu, đốt thảo dược sát da
• Thảo dược
• Dinh dưỡng
• Mát xa Trung Quốc, còn gọi là Tu na
• Tập thể dục, chẳng hạn như thái cực quyền và khí công kết hợp chuyển động với thiền định

Trong Trung y, các cơ quan nội tạng của cơ thể không chỉ được coi là những cấu trúc riêng lẻ mà còn là những mạng lưới phức tạp. Theo đó, khí chảy qua các hệ cơ quan, thận, tim, lá lách, gan, phổi, túi mật, ruột non và ruột già, thông qua các kinh tuyến. Bất chấp tên gọi cụ thể của chúng, 5 hệ thống này không chỉ tương ứng với nhiều bộ phận cơ thể riêng lẻ. Ví dụ, thận đại diện cho toàn bộ hệ thống tiết niệu cùng với tuyến thượng thận, nằm phía trên thận. Trong khi đó, trái tim đại diện cho cả trái tim và bộ não.

Bạn sẽ được khám gì khi đến một phòng khám Trung y?

Bác sĩ Trung y sẽ hỏi bạn những câu hỏi về tiền sử bệnh của bạn và khám sức khỏe để tìm dấu hiệu mất cân bằng. Họ sẽ kiểm tra da, lưỡi và tóc cũng như các bộ phận khác trên cơ thể bạn, từ độ sáng của mắt đến màu móng tay và kiểm tra 6 mạch trên mỗi cổ tay của bạn. Bác sĩ Trung y cũng sẽ lắng nghe giọng nói để đánh giá tinh thần của bạn và sẽ kiểm tra để xác định xem có mạng lưới cơ quan nào của bạn đang có vấn đề hay không. Sau đó, bác sĩ sẽ cố gắng điều chỉnh sự mất cân bằng trong cơ thể bạn bằng cách cung cấp sự kết hợp của các liệu pháp đã đề cập ở trên.

Trung y thường hiệu quả cho những bệnh nào?

Qua nhiều thế kỷ, Trung y đã được sử dụng để điều trị vô số bệnh. Các nhà khoa học phương Tây vẫn đang nghiên cứu hiệu quả của nó đối với nhiều bệnh khác nhau. Đối với các tình trạng nghiêm trọng, hãy nên làm việc với cả bác sĩ Tây y và với bác sĩ Trung y. Phải luôn cho họ biết về bất kỳ loại thuốc, thảo dược hoặc chất bổ sung nào bạn đang dùng. Một số điều kiện mà Trung y được biết là hữu ích bao gồm:

• Béo phì
• Bệnh tiểu đường và các biến chứng của nó, chẳng hạn như bệnh võng mạc (tổn thương võng mạc nằm ở phía sau mắt)
• Cholesterol cao
• Trầm cảm
• Viêm khớp
• Đau lưng
• Rối loạn sinh sản nam nữ
• Hội chứng Alzheimer
• Hội chứng Parkinson
• Rối loạn tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích
• Viêm bang quang
• Buồn nôn, ói mửa
• Bệnh tim
• …

Trung y cũng chữa trị hiệu quả cho những bệnh sau:

• Dị ứng
• Hen suyễn
• Ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng
• Đột quỵ
• Viêm xoang
• Nghiện
• Đau, kể cả khi sinh con và đau bụng
• Triệu chứng mãn kinh
• Loãng xương
• Nhiễm trùng (đường hô hấp, bàng quang, âm đạo)
• Các vấn đề về giấc ngủ
• Trầm cảm
• Táo bón
• Bệnh thần kinh đái tháo đường
• Bệnh động kinh
• …

Cần phải thận trọng gì khi chữa bệnh bằng Trung y?

Bạn không nên dùng thảo dược Trung Hoa mà không có sự giám sát, đặc biệt nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú. Các sản phẩm thảo dược của Trung Hoa, đặc biệt là những sản phẩm được sản xuất không có sự giám sát chính quy, thường được dán nhãn sơ sài và có thể thiếu thông tin quan trọng. Một số sản phẩm thảo dược của Trung Hoa có chứa các loại thuốc không được liệt kê trên nhãn. Ví dụ, một số loại kem thảo dược Trung Hoa được sử dụng để điều trị bệnh chàm có chứa thuốc steroid. Ngoài ra, hãy cảnh giác với các loại thuốc thảo dược Trung Hoa có chứa axit aristolochic. Axit này, có nguồn gốc từ một loại thảo mộc, có liên quan đến các trường hợp suy thận và thậm chí là ung thư. Ngoài ra, một số loại thảo mộc Trung Hoa được cho là có chứa kim loại nặng, chẳng hạn như chì, cadmium và thủy ngân.

Phản ứng bất lợi từ thuốc thảo dược Trung Quốc và Trung y đã gia tăng trong những năm gần đây. Tổn thương gan cấp tính do thuốc thảo dược Trung Quốc gây ra chiếm gần 22% tổng số ca chấn thương.

Vì sức khỏe của bản thân, bạn nên nhận sự hỗ trợ chuyên môn từ những bác sĩ Trung y được đào tạo bài bản và được cấp chứng nhận chính quy để có thể xác định các loại thảo dược an toàn để sử dụng. Người hành nghề Trung y cũng nên giải thích những tác dụng phụ tiềm ẩn của loại thảo mộc mà họ kê đơn.

Bệnh nhân thông thái là người sẽ luôn nói với bác sĩ về bất kỳ loại thảo mộc hoặc chất bổ sung nào bạn đang dùng.

Dịch từ mountsinai.org